Τα επικίνδυνα εμπορεύματα (ADR) διακρίνονται σε 13 κλάσεις με βάση τις φυσικο-χημικές τους ιδιότητες και τον πρωτεύοντα κίνδυνο που εγκυμονούν. Οι κλάσεις είναι ομάδες ουσιών που εγκυμονούν τον ίδιο πρωτεύοντα κίνδυνο και είναι οι ακόλουθες:
Κλάση 1: Εκρηκτικές ουσίες και είδη:
Εκρηκτικές ουσίες στερεές ή υγρές που παράγουν αέρια σε υψηλή θερμοκρασία και πίεση και προκαλούν καταστροφή, καθώς και πυροτεχνικές ουσίες που παράγουν θερμότητα, φως, ήχο, αέριο ή καπνό κ.λπ. Τέτοιες ουσίες είναι βαμβακοπυρίτιδα, φυσίγγια συμπιεσμένης μαύρης πυρίτιδας, μαύρη πυρίτιδα, κ.λπ.
Κλάση 2: Εύφλεκτα αέρια:
Περιλαμβάνονται τα καθαρά αέρια, μίγματα αερίων, μίγματα από ένα ή περισσότερα αέρια. Τέτοια αέρια είναι για παράδειγμα το άζωτο, το οξυγόνο, το υδρογόνο, το μεθάνιο, το φθόριο, το χλώριο, το φυσικό αέριο, το διοξείδιο του άνθρακα, διανεμητές αεροζόλ κ.λπ. Όσα προαναφέρθηκαν παραπάνω ενδέχεται να προκαλέσουν πυρκαγιά, έκρηξη, ασφυξία, εγκαύματα ή κρυοπαγήματα.
Κλάση 3: Εύφλεκτα υγρά:
Aνήκουν υγρά με σημείο ανάφλεξης μικρότερο από 61°C, τηγμένες ουσίες (με σημείο ανάφλεξης υψηλότερο από 61°C), που μεταφέρονται ενώ ταυτόχρονα θερμαίνονται σε θερμοκρασίες ίσες ή υψηλότερες από το σημείο ανάφλεξής τους και υγρά απευαισθητοποιημένα εκρηκτικά. Τα παραπάνω ενδέχεται να προκαλέσουν φωτιά και έκρηξη.
Κλάση 4: Εύφλεκτα στερεά:
α) Εύφλεκτα στερεά, αυτενεργά στερεά ή υγρά και στερεά απευαισθητοποιημένα εκρηκτικά, β) Ουσίες υποκείμενες σε αυτόματη καύση, γ) Ουσίες οι οποίες σε επαφή με το νερό εκπέμπουν εύφλεκτα αέρια. Οι κίνδυνοι που είναι δυνατό να προκληθούν είναι οι εξής: τα περιεχόμενα ενδέχεται να εκραγούν ή να προκαλέσουν πυρκαγιά όταν θερμανθούν ή όταν τα κόλα είναι κατεστραμμένα ή τα περιεχόμενα χυθούν. Υπάρχει επίσης κίνδυνος φωτιάς και έκρηξης με την επαφή με νερό.
Κλάση 5: Οξειδωτικές ουσίες και Οργανικά Υπεροξείδια:
Στην κλάση αυτή περιλαμβάνονται ουσίες οι οποίες, ενώ από μόνες τους δεν είναι απαραίτητα αναφλέξιμες, μπορεί, γενικά με την παρουσία οξυγόνου, να προκαλέσουν ή να συμβάλλουν στην καύση άλλων υλικών, και ειδών που περιέχουν τέτοιες ουσίες. Ο κίνδυνος δεν είναι εγγενής ιδιότητα των ουσιών αυτών, αλλά μπορεί να εμφανιστεί από την επαφή τους με άλλα εύφλεκτα υλικά. Τα οργανικά υπεροξείδια είναι ουσίες που υφίστανται εξώθερμη διάσπαση σε κανονικές ή αυξημένες θερμοκρασίες, εξαιτίας θερμότητας, επαφής με προσμίξεις, τριβής ή κρούσης.
Κλάση 6: Τοξικές και Μολυσματικές ουσίες:
Στην κλάση αυτή περιλαμβάνονται οι τοξικές ουσίες για τις οποίες είναι γνωστό ότι, σε σχετικά μικρή ποσότητα, είναι ικανές με μία μόνη δράση ή με δράση μικρής διάρκειας να προκαλέσουν βλάβη στην ανθρώπινη υγεία, ή θάνατο, από εισπνοή, από δερματική απορρόφηση ή από κατάποση. Μολυσματικές είναι οι ουσίες που περιέχουν παθογόνους μικροοργανισμούς (βακτήρια, ιοί, μύκητες, παράσιτα) και άλλα είδη, όπως μολυσματικούς ιούς που προκαλούν μολυσματικές αρρώστιες σε ζώα ή σε ανθρώπους.
Κλάση 7: Ραδιενεργά υλικά:
Χρησιμοποιούνται ευρέως σε νοσοκομεία, στη βιομηχανία και στην έρευνα. Τα ραδιενεργά υλικά μεταφέρονται από τους προμηθευτές στους καταναλωτές και τα ραδιενεργά απόβλητα πρέπει να επιστρέφονται στους προμηθευτές ή σε ειδικές εγκαταστάσεις αποθήκευσης και διαχείρισης ραδιενεργών αποβλήτων. Οι κίνδυνοι που συνδέονται με τη μεταφορά ραδιενεργών υλικών είναι εξαιρετικά σημαντικοί για τους ανθρώπους αλλά ιδιαίτερα για το περιβάλλον.
Κλάση 8: Διαβρωτικές ουσίες:
Αποτελούνται από ουσίες, οι οποίες με τη χημική τους δράση προσβάλλουν τον επιθηλιακό ιστό του δέρματος ή των βλεννογόνων υμένων-με τον οποίο έρχονται σε επαφή, όπως επίσης και ουσίες που σε περίπτωση διαρροής μπορούν να προσβάλλουν ή να καταστρέψουν άλλα εμπορεύματα, ή μέσα μεταφοράς και εγκυμονούν και άλλους κινδύνους. Οι ουσίες αυτές μπορεί να παρουσιάζουν και άλλους δευτερεύοντες κινδύνους όπως ευφλεκτότητα, να αντιδρούν βίαια με το νερό, να είναι οξειδωτικά ή διαβρωτικά υλικά.
Κλάση 9: Διάφορες επικίνδυνες ουσίες και είδη:
. Εδώ ταξινομούνται ουσίες και είδη που, κατά τη διάρκεια της μεταφοράς, παρουσιάζουν κίνδυνο που δεν καλύπτεται από τις άλλες Κλάσεις. Γενικά περιλαμβάνονται ουσίες που δεν παρουσιάζουν άμεσο κίνδυνο, αλλά παρουσιάζουν πολύ υψηλό κίνδυνο αν οι ουσίες διασκορπιστούν στο περιβάλλον
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις κλάσεις των επικίνδυνων εμπορευμάτων μπορείτε να δείτε στους παρακάτω συνδέσμους:
- Iστοσελίδα της Οικονομικής Επιτροπής του ΟΗΕ:
https://www.unece.org/trans/danger/publi/adr/adr2015/15contentse.html
- Εγχειρίδιο Οδικής Μεταφοράς Επικίνδυνων Εμπορευμάτων από το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων:
http://www.yme.gr/pdf/ADR_manual.pdf
