Ο όρος επικίνδυνα εμπορεύματα χαρακτηρίζει όλες τις ουσίες και τα είδη εμπορευμάτων που θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια και την υγεία του κοινού στον χώρο εργασίας, στο περιβάλλον εργασίας και στους παρακείμενους χώρους.
Η Συμφωνία ADR (Ευρωπαϊκή Συμφωνία για τη Διεθνή Οδική Μεταφορά Επικίνδυνων Εμπορευμάτων) η οποία καθορίζει τις αναγκαίες απαιτήσεις και προδιαγραφές τέθηκε για πρώτη φορά σε εφαρμογή το 1968. Η πλειονότητα των Ευρωπαϊκών Χωρών έχουν υπογράψει και αποδεχτεί την Συμφωνία (48 Κράτη αποτελούν Συμβαλλόμενα Μέρη της Συμφωνίας). Ο Νόμος 1741/1987 είναι το πρώτο εθνικό νομοθετικό κείμενο σχετικά με την οδική μεταφορά επικίνδυνων εμπορευμάτων με τον οποίο η Ελλάδα επικύρωσε τη Συμφωνία ADR.
Μερικά παραδείγματα επικίνδυνων εμπορευμάτων είναι:
- Εκρηκτικά, εύφλεκτα υγρά και αέρια, δηλητήρια, διαβρωτικά και τοξικά.
- Χημικά και προϊόντα τους.
- Βενζίνη, κηροζίνη, υγραέριο, φυσικό αέριο.
- Χρώματα, φάρμακα και γεωργικά φάρμακα, λίπασμα νιτρικού αμμωνίου.
- Αέρια υπό πίεση.
- Οξυγόνο, άζωτο, υγραέριο, βουτάνιο.
- Απόβλητα και μολυσμένες ουσίες.
- Απόβλητα και μολυσματικές ουσίες.
- Μπαταρίες, φιάλες υγραερίου, εντομοκτόνα.
Η Συμφωνία ADR προβλέπει διατάξεις σχετικά με α) την ταξινόμηση των ουσιών και ειδών για όλες τις κλάσεις επικίνδυνων εμπορευμάτων, β) την αναγνώριση των επικίνδυνων εμπορευμάτων και των απαιτήσεων ανάλογα με το εμπόρευμα, γ) τη συσκευασία, δ) τις διαδικασίες αποστολής, ε) τις προδιαγραφές κατασκευής και έγκρισης για όλους τους τύπους συσκευασιών και, τέλος, στ) τις διαδικασίες μεταφοράς.
Ανάλογα με τη φύση του μεταφορικού έργου μπορούν να υπάρξουν ορισμένες εξαιρέσεις οι οποίες ορίζονται από συγκεκριμένους κανονισμούς της συμφωνίας. Στη Συμφωνία ορίζονται:
- Γενικές εξαιρέσεις, όπως, για παράδειγμα, για τη μεταφορά εμπορευμάτων υπό την εποπτεία των Αρχών Άμεσης Δράσης, για επείγοντα περιστατικά για διάσωση ζώων ή του περιβάλλοντος κ.α.
- Εξαιρέσεις για μικρές ποσότητες ανά μεταφορική μονάδα, όταν οι μεταφερόμενες ποσότητες ανά μεταφορική μονάδα είναι μικρότερες από κάποιο συγκεκριμένο όριο. Τα όρια ποσοτήτων διαφέρουν, ανάλογα με το επικίνδυνο εμπόρευμα.
- Εξαιρέσεις για περιορισμένες ποσότητες ανά μεταφορική μονάδα. Επικίνδυνα Εμπορεύματα που έχουν συσκευαστεί σε περιορισμένες ποσότητες μπορεί να εξαιρούνται εάν πληρούνται κάποιες συνθήκες ασφάλειας.
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τους Κανονισμούς της Συμφωνίας μπορείτε να δείτε στα παρακάτω:
- Iστοσελίδα της Οικονομικής Επιτροπής του ΟΗΕ:
https://www.unece.org/trans/danger/publi/adr/adr2015/15contentse.html
- ΦΕΚ 1655/Β΄/2013:
http://www.yme.gr/pdf/ADR_2013.pdf
- Εγχειρίδιο Οδικής Μεταφοράς Επικίνδυνων Εμπορευμάτων από το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων: