Blog Archives

Η οδική μεταφορά είναι ο πιο γρήγορος και ελαστικός τρόπος μεταφοράς σε ότι αφορά τα δρομολόγια, τον προγραμματισμό και τη διαθεσιμότητα. Η οδική μεταφορά εντός Ελλάδας διέπεται από τον ελληνικό αστικό κώδικα και η διεθνής οδική μεταφορά διέπεται από τη σύμβαση CMR. Ο κλάδος των μεταφορών είναι ιδιαίτερα απαιτητικός και αυτό διότι ο κάθε πελάτης, το κάθε φορτίο και το είδος μεταφοράς είναι ξεχωριστό

Η ασφάλεια CMR  – Αστικής Ευθύνης  καλύπτει οποιαδήποτε Αστική Ευθύνη προκύψει για υλικές ζημιές ή απώλειες προς τα μεταφερόμενα εμπορεύματα, σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις της Συνθήκης επί Συμβάσεων Διεθνούς Οδικής Μεταφοράς Εμπορευμάτων (CMR).

Με την ασφάλεια φορτίου CMR ασφαλίζονται κάθε είδους αγαθά και εμπορεύματα, τόσο οι πρώτες ύλες όσο τα έτοιμα εμπορεύματα) τα οποία διακινούνται από και προς οποιοδήποτε μέρος του κόσμου. Αναντίρρητα, αποτελεί απαραίτητο εργαλείο για αυτόν που επιθυμεί να εισάγει, εξάγει και γενικά να διακινήσει εμπορεύματα.

Αναμφισβήτητα, κάθε μεταφορά και μετακίνηση εμπορευμάτων ενέχει των κίνδυνο ζημίας, απώλειας, καταστροφής, κλοπής και άλλες μορφές ζημιών οι οποίες, όμως, είναι δυνατόν να προβλεφθούν με την ασφαλιστική κάλυψη. Η ασφαλιστική, λοιπόν, κάλυψη, απαλλάσσει από το άγχος των επιπτώσεων μιας επερχόμενης φθοράς και εξασφαλίζει την παροχή αποζημίωσης στις προαναφερθείσες περιπτώσεις ζημίας.

Η ασφάλεια CMR  – Αστικής Ευθύνης  σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά την Ασφάλιση Μεταφοράς ALL RISK. Η ασφάλεια Κατά Παντός Κινδύνου (ALL RISK) διασφαλίζεται η κάλυψη των εμπορευμάτων από όλους τους κινδύνους ζημιών κατά τη διάρκεια της μεταφοράς. Η ασφάλιση των εμπορευμάτων προσφέρει ασφαλιστική κάλυψη στο ύψος της αξίας του εμπορεύματος σύμφωνα με τους όρους κάλυψης κατά Παντός Κινδύνου.

Τα Incoterms (International Commercial Terms) είναι διεθνείς εμπορικοί όροι που έχουν δημιουργηθεί από το Διεθνές Εμπορικό Επιμελητήριο και καθορίζουν με ακρίβεια κατά τη μεταφορά τις ευθύνες και τους κινδύνους αμφότερων των συμβαλλόμενων μερών, δηλαδή του αγοραστή και του πωλητή.
Εν ολίγοις, το ερώτημα στο οποίο απαντάνε οι Incoterms είναι:

«Πότε ακριβώς θα μεταφερθούν οι κίνδυνοι και τα έξοδα

από τον πωλητή στον αγοραστή;»

Για την κατανόηση των Incoterms είναι απαραίτητη η αποσαφήνιση ορισμένων λεπτομερειών. Οι Incoterms κατανέμουν με ξεκάθαρο τρόπο ζητήματα που αφορούν την κυριότητα, τους κινδύνους και την παράδοση.

Η μεταβίβαση της κυριότητας καθορίζεται από συμβατικές ρήτρες. Η κυριότητα μπορεί να ισχύει πριν από την κατασκευή ενός είδους ή μπορεί να μεταβιβάζεται μετά από την παράδοση σε περίπτωση που ένα είδος αγοραστεί με πίστωση. Οι όροι της παράδοσης έχουν ουσιαστική σημασία καθότι περιέχουν διάφορες παραμέτρους που επηρεάζουν το τελικό κόστος του εμπορεύματος. Επίσης, διαχωρίζεται το ζήτημα της μεταβίβασης των κινδύνων με εκείνο της μεταβίβασης της ιδιοκτησίας.  Η μεταβίβαση της κυριότητας αναφέρεται στα Incoterms ως παράδοση. Σε μια σύμβαση ο σκοπός των Incoterms είναι συγκεκριμένος και περιορίζεται στα δικαιώματα και στις υποχρεώσεις των συμβαλλομένων μόνο σε ότι αφορά στην παράδοση των αγαθών.

Παρακάτω παρατίθενται οι 13 Incoterms που χρησιμοποιούνται ευρέως. Οι 13 αυτοί όροι χωρίζονται σε 4 περαιτέρω κατηγορίες, ανάλογα με τις υποχρεώσεις του προμηθευτή και του αγοραστή αντίστοιχα.

Κατηγορία Ε: Ο προμηθευτής θέτει τα εμπορεύματα στη διάθεση του αγοραστή χωρίς άλλη υποχρέωση

• EXW = Exworks = Αναχώρηση από το εργοστάσιο

Ο προμηθευτής εκπληρώνει την υποχρέωσή του προς παράδοση μόλις θέσει τα εμπορεύματα στη διάθεση του αγοραστή σε προκαθορισμένο συμβατικά τόπο (π.χ. στο τόπο επαγγελματικής δραστηριότητας του αγοραστή EX Factory ή σε προκαθορισμένη αποθήκη EX Warehouse). Γενικά, ο προμηθευτής υποχρεούται να καλύψει τα έξοδα προετοιμασίας και ελέγχου (π.χ. συσκευασία, ζύγισμα και καταμέτρηση). Ωστόσο, δεν υποχρεούται να προβεί σε ενέργειες εξαγωγής (π.χ. εκτελωνισμό) και να φορτώσει τα αγαθά στο όχημα μεταφοράς (π.χ. πλοίο). Από την άλλη πλευρά, ο αγοραστής, από τη στιγμή που τεθούν τα εμπορεύματα στη διάθεσή του, οφείλει να πληρώσει τον προμηθευτή και φέρει τον κίνδυνο σε περίπτωση τυχαίας καταστροφής ή φθοράς.

Κατηγορία F: Ο προμηθευτής δεν πληρώνει το ναύλο για την κύρια διεθνή μεταφορά, αλλά μόνο το ναύλο για τη μεταφορά των εμπορευμάτων ως το σημείο παράδοσης στο διεθνή μεταφορέα εντός της χώρας εξαγωγής

• FCA = Free Carrier = Ελεύθερο στο μεταφορέα ή μεταφορικό μέσο – Συμφωνημένος τρόπος παράδοσης)

Ο όρος χρησιμοποιείται ανεξάρτητα από το είδος του μεταφορικού μέσου που χρησιμοποιείται για τη μεταφορά των εμπορευμάτων και ανεξάρτητα από τον αριθμό των μεταφορέων που χρησιμοποιούνται. Ειδικότερα, καλύπτει περιπτώσεις όπου τα εμπορεύματα είτε παραδίδονται στον τόπο της εγκατάστασης του μεταφορέα για περαιτέρω συσκευασία, φόρτωση και μεταφορά είτε παραδίδονται έτοιμα και συσκευασμένα στο μεταφορέα στον τόπο εγκατάστασης του προμηθευτή (π.χ. κέντρο διανομής). Προσδιορίζεται το σημείο παράδοσης των εμπορευμάτων (δηλαδή πού τελειώνει η ευθύνη του προμηθευτή και αντιστοίχως ξεκινάει η ευθύνη του αγοραστή ή του μεταφορέα) και καθορίζεται το ποιος αναλαμβάνει τη φροντίδα και τις διαδικασίες που απαιτούνται μέσω των τελωνειακών ή άλλων υπηρεσιών (π.χ. τράπεζες και λιμενικές αρχές).

• FAS = Free Alongside Ship = Ελεύθερο Παράπλευρα του πλοίου – κατονομαζόμενο λιμάνι φόρτωσης

Με τον όρο FAS ο προμηθευτής εκπληρώνει την υποχρέωση παράδοσης μόλις θέσει τα εμπορεύματα στη κατοχή του μεταφορέα στην αποβάθρα φόρτωσης, στο συμβατικά καθορισμένο λιμένα φόρτωσης. Από το σημείο αυτό και εφεξής, ο αγοραστής φέρει όλους τους κινδύνους και τα έξοδα. Ο προμηθευτής, ωστόσο, οφείλει να πληρώσει τους φόρους και να προετοιμάσει τις άδειες για την εξαγωγή. Ουσιαστικά, η μόνη διαφοροποίηση μεταξύ των όρων FAS και FOB έγκειται στο σημείο μετάθεσης του κινδύνου (αποβάθρα φόρτωσης ή κιγκλίδωμα του πλοίου).

• FOB = Free On Board = Ελεύθερο επί του πλοίου ή ελεύθερο επί του μεταφορικού μέσου – κατονομαζόμενο λιμάνι φόρτωσης

Ο όρος FOB συνδέεται αποκλειστικά με τις θαλάσσιες μεταφορές. Με τον όρο FOB θεωρείται ότι ο προμηθευτής έχει εκπληρώσει την υποχρέωσή του προς παράδοση, εφόσον τα εμπορεύματα περάσουν το κιγκλίδωμα του πλοίου. Ωστόσο, ο όρος FOB δε δίνει επαρκείς λύσεις όταν τα εμπορεύματα πάθουν ζημιά κατά τη φόρτωση και στις μεταφορές με κοντέινερ όπου είναι δύσκολο να προσδιοριστεί η χρονική στιγμή και η αιτία της καταστροφής ή της ζημιάς του εμπορεύματος. Με τον όρο FOB o προμηθευτής υποχρεούται: να εξασφαλίσει την άδεια για την εξαγωγή των εμπορευμάτων και να τα εκτελωνίσει, καταβάλλοντας τους απαιτούμενους φόρους, να καλύψει τα έξοδα για τη μεταφορά τους μέχρι το λιμένα φόρτωσης να καλύψει τα έξοδα προετοιμασίας, ελέγχου και συσκευασίας και να ειδοποιήσει τον αγοραστή μόλις τα εμπορεύματα φορτωθούν στο πλοίο και να του αποστείλει το σχετικό αποδεικτικό φόρτωσης από το μεταφορέα.

Κατηγορία C: Ο προμηθευτής υποχρεώνεται να συνάψει σύμβαση μεταφοράς αλλά χωρίς να αναλαμβάνει τον κίνδυνο της απώλειας ή της ζημιάς των εμπορευμάτων ή πρόσθετων εξόδων που ενδέχεται να ανακύψουν μετά την φόρτωση και αποστολή των εμπορευμάτων.

• CIF = Cost, Insurance and Freight = Αξία, Ασφάλιση και Ναύλος – Κατονομαζόμενο λιμάνι προορισμού

Ο Incoterm CIF μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο όταν η διεθνής μεταφορά των αγαθών αφορά τουλάχιστον εν μέρει θαλάσσια μεταφορά. Ο πωλητής υποχρεούται να μεταφέρει τα αγαθά από την έδρα του στο λιμάνι, να τα φορτώσει στο πλοίο, να ετοιμάσει την τελωνειακή δήλωση, να καταβάλει τα έξοδα διεθνούς μεταφοράς καθώς και την ασφάλισή τους. Η μεταβίβαση της κατοχής γίνεται με το που βρίσκονται τα αγαθά στο πλοίο. Εάν τα αγαθά καταστραφούν ή κλαπούν κατά την μεταφορά, μπορεί να διεκδικήσει τις αξιώσεις του με βάση την σύμβαση ασφάλισης που κατήρτισε υπέρ αυτού ο πωλητής. Τα έξοδα εκφόρτωσης, τελωνειακής δήλωσης εισαγωγής και μεταφοράς στον τόπο προορισμού φέρει ο αγοραστής. Ο όρος αυτός συνοδεύεται συνήθως από το λιμάνι προορισμού των αγαθών, π.χ. ‘CIF, Πειραιάς’. Ο αγοραστής υποχρεούται να καταβάλει, εκτός από το αντίτιμο για την αγορά των εμπορευμάτων, τα ασφάλιστρα και το ναύλο, όπως επίσης και τα έξοδα που αφορούν τη διέλευσή τους από ενδιάμεσα λιμάνια, την εισαγωγή και την τοποθέτησή τους σε ειδικούς χώρους του πλοίου (η υποχρέωση του προμηθευτή ολοκληρώνεται την στιγμή που θα περάσουν τα εμπορεύματα το κιγκλίδωμα του πλοίου). Επίσης υποχρεούται να παραλάβει τα εμπορεύματα (η μη παραλαβή των εμπορευμάτων συνεπάγεται ότι ο προμηθευτής εξακολουθεί να φέρει τα έξοδα για τη συντήρηση και τον κίνδυνο για τυχόν καταστροφή τους).

• CFR = Cost and Freight = Αξία και Ναύλος – Κατονομαζόμενο λιμάνι προορισμού

Η μόνη διαφορά μεταξύ των όρων CFR και CIF έγκειται στην υποχρέωση του προμηθευτή να ασφαλίσει τα εμπορεύματα κατά των θαλάσσιων κινδύνων.

• CPT = Carriage Paid To = Μεταφορά πληρωμένη μέχρι – Κατονομαζόμενο λιμάνι προορισμού

Με τον όρο CPT ο προμηθευτής υποχρεούται να καταρτίσει σύμβαση μεταφοράς με δικά του έξοδα για τη μεταφορά των εμπορευμάτων στο συμβατικά καθορισμένο τόπο και να πληρώσει το ναύλο. Ως εκ τούτου, έχει την υποχρέωση να παραδώσει τα εμπορεύματα στο μεταφορέα. Μόλις τα εμπορεύματα παραδοθούν στο μεταφορέα, ο κίνδυνος μεταφέρεται στον αγοραστή. Από το σημείο αυτό πρέπει ο αγοραστής αν ασφαλίσει τα αγαθά.

Κατηγορία D: Ο προμηθευτής πρέπει να θέσει τα εμπορεύματα στη διάθεση του αγοραστή στο συμβατικά καθορισμένο τόπο προορισμού.

• DDP = Delivery Duty paid = Παράδοση και φόροι εισαγωγής πληρωτέοι

Ο προμηθευτής είναι αυτός που αναλαμβάνει τα έξοδα και τη διεκπεραίωση των διαδικασιών που συνδέονται με την εισαγωγή των εμπορευμάτων στη χώρα προορισμού και όχι ο αγοραστής. Ο πωλητής ευθύνεται για την παράδοση των αγαθών από την έδρα του στην έδρα του αγοραστή φέροντας όλα τα σχετικά έξοδα. Η μεταβίβαση της κατοχής γίνεται όταν τα αγαθά παραδοθούν στην έδρα του αγοραστή, και συνεπώς ο αγοραστής ευθύνεται για την τυχόν απώλεια ή καταστροφή των αγαθών μέχρι και την παράδοσή τους.

• DAT = Delivered At Terminal = Παράδοση στο τερματικό – κατονομαζόμενο τερματικό στο λιμάνι ή στον τόπο παράδοσης

Ο προμηθευτής πρέπει να παραδώσει τα εμπορεύματα και να τα διαθέσει στον αγοραστή στο συμφωνημένο τερματικό στο λιμάνι ή στον τόπο προορισμού, στην ημερομηνία και εντός της προθεσμίας που έχει συμφωνηθεί. Ο προμηθευτής αναλαμβάνει με δικά του έξοδα τη σύναψη σύμβασης για τη μεταφορά των εμπορευμάτων μέχρι αυτό το τερματικό και να εκφορτώσει τα εμπορεύματα από το τελικό μεταφορικό μέσο. Ο όρος DAT βαρύνει τον πωλητή με τον εκτελωνισμό των εμπορευμάτων στην εξαγωγή. Ωστόσο, δεν έχει καμία υποχρέωση να αναλάβει τον εκτελωνισμό εισαγωγής.

• DDP = Delivered Duty Paid = Παράδοση και φόροι εισαγωγής πληρωτέοι – Κατονομαζόμενος τόπος παράδοσης

Ο προμηθευτής φέρει όλα τα έξοδα μέχρι την παράδοση των αγαθών στον συμφωνημένο τόπο. Με τον όρο αυτό, πρακτικά ο πωλητής ευθύνεται για την παράδοση των αγαθών από την έδρα του στην έδρα του αγοραστή φέροντα όλα τα σχετικά έξοδα. Η μεταβίβαση της κατοχής γίνεται όταν τα αγαθά παραδοθούν στην έδρα του αγοραστή, και συνεπώς ο αγοραστής ευθύνεται για την τυχόν απώλεια ή καταστροφή των αγαθών μέχρι και την παράδοσή τους.

***Σημείωση: Οι όροι Incoterms έχουν δεχτεί πολλές τροποποιήσεις για να καταλήξουν στα σημερινά Incoterms 2010. Με τις σημερινές τροποποιήσεις που εφαρμόζονται από την 1^η Ιανουαρίου 2011 έχουν καταργηθεί τέσσερις εμπορικοί όροι: DEQ, DES, DAF και DDU και έχουν εισαχθεί δύο νέοι εμπορικοί όροι: DAT και DAP.

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τους Διεθνείς Εμπορικούς Όρους – Incoterms μπορείτε να δείτε στον παρακάτω σύνδεσμο από το Διεθνές Εμπορικό Επιμελητήριο:

• https://iccwbo.org/resources–for–business/incoterms–rules/incoterms–rules-2010/

Ο όρος επικίνδυνα εμπορεύματα χαρακτηρίζει όλες τις ουσίες και τα είδη εμπορευμάτων που θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια και την υγεία του κοινού στον χώρο εργασίας, στο περιβάλλον εργασίας και στους παρακείμενους χώρους.

Η Συμφωνία ADR (Ευρωπαϊκή Συμφωνία για τη Διεθνή Οδική Μεταφορά Επικίνδυνων Εμπορευμάτων) η οποία καθορίζει τις αναγκαίες απαιτήσεις και προδιαγραφές τέθηκε για πρώτη φορά σε εφαρμογή το 1968. Η πλειονότητα των Ευρωπαϊκών Χωρών έχουν υπογράψει και αποδεχτεί την Συμφωνία (48 Κράτη αποτελούν Συμβαλλόμενα Μέρη της Συμφωνίας). Ο Νόμος 1741/1987 είναι το πρώτο εθνικό νομοθετικό κείμενο σχετικά με την οδική μεταφορά επικίνδυνων εμπορευμάτων με τον οποίο η Ελλάδα επικύρωσε τη Συμφωνία ADR.

Μερικά παραδείγματα επικίνδυνων εμπορευμάτων είναι:

• Εκρηκτικά, εύφλεκτα υγρά και αέρια, δηλητήρια, διαβρωτικά και τοξικά.
• Χημικά και προϊόντα τους.
• Βενζίνη, κηροζίνη, υγραέριο, φυσικό αέριο.
• Χρώματα, φάρμακα και γεωργικά φάρμακα, λίπασμα νιτρικού αμμωνίου.
• Αέρια υπό πίεση.
• Οξυγόνο, άζωτο, υγραέριο, βουτάνιο.
• Απόβλητα και μολυσμένες ουσίες.
• Απόβλητα και μολυσματικές ουσίες.
• Μπαταρίες, φιάλες υγραερίου, εντομοκτόνα.

Η Συμφωνία ADR προβλέπει διατάξεις σχετικά με α) την ταξινόμηση των ουσιών και ειδών για όλες τις κλάσεις επικίνδυνων εμπορευμάτων, β) την αναγνώριση των επικίνδυνων εμπορευμάτων και των απαιτήσεων ανάλογα με το εμπόρευμα, γ) τη συσκευασία, δ) τις διαδικασίες αποστολής, ε) τις προδιαγραφές κατασκευής και έγκρισης για όλους τους τύπους συσκευασιών και, τέλος, στ) τις διαδικασίες μεταφοράς.

Ανάλογα με τη φύση του μεταφορικού έργου μπορούν να υπάρξουν ορισμένες εξαιρέσεις οι οποίες ορίζονται από συγκεκριμένους κανονισμούς της συμφωνίας. Στη Συμφωνία ορίζονται:

• Γενικές εξαιρέσεις, όπως, για παράδειγμα, για τη μεταφορά εμπορευμάτων υπό την εποπτεία των Αρχών Άμεσης Δράσης, για επείγοντα περιστατικά για διάσωση ζώων ή του περιβάλλοντος κ.α.
• Εξαιρέσεις για μικρές ποσότητες ανά μεταφορική μονάδα, όταν οι μεταφερόμενες ποσότητες ανά μεταφορική μονάδα είναι μικρότερες από κάποιο συγκεκριμένο όριο. Τα όρια ποσοτήτων διαφέρουν, ανάλογα με το επικίνδυνο εμπόρευμα.
• Εξαιρέσεις για περιορισμένες ποσότητες ανά μεταφορική μονάδα. Επικίνδυνα Εμπορεύματα που έχουν συσκευαστεί σε περιορισμένες ποσότητες μπορεί να εξαιρούνται εάν πληρούνται κάποιες συνθήκες ασφάλειας.

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τους Κανονισμούς της Συμφωνίας μπορείτε να δείτε στα παρακάτω:

• Iστοσελίδα της Οικονομικής Επιτροπής του ΟΗΕ:

https://www.unece.org/trans/danger/publi/adr/adr2015/15contentse.html

• ΦΕΚ 1655/Β΄/2013:

http://www.yme.gr/pdf/ADR_2013.pdf

• Εγχειρίδιο Οδικής Μεταφοράς Επικίνδυνων Εμπορευμάτων από το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων:

http://www.yme.gr/pdf/ADR_manual.pdf